Жоспарда саяжай учаскесі көрсетілген: Сосновка кенті, Зеленая көшесі, \(\displaystyle 19\) үй (жоспардағы әр тордың қабырғасы \(\displaystyle 2\)м тең) . Учаске тікбұрышты пішінге ие. Шығу және кіру жалғыз қақпа арқылы жүзеге асырылады.
Кестеде объектілердің жоспардағы сандарға сәйкестігі көрсетілген.
Объектілер | сарай | гараж | алма ағаштары | монша | жылыжай | көкөніс бақшасы | тұрғын үй |
Сандар | \(\displaystyle 1\) | \(\displaystyle 2\) | \(\displaystyle 3\) | \(\displaystyle 4\) | \(\displaystyle 5\) | \(\displaystyle 6\) | \(\displaystyle 7\) |
Монша алып жатқан аудан гараж алып жатқан ауданнан қанша пайызға кіші?
\(\displaystyle \%\)
Сурет бойынша монша алып жатқан аудан гараж алып жатқан ауданнан қанша пайызға кіші екенін анықтау қажет.
Шарт бойынша жоспардағы моншаға \(\displaystyle 4\) саны, ал гаражға \(\displaystyle 2\) саны сәйкес келеді
Есепті \(\displaystyle 3\) қадамда шешейік:
- Моншаның ауданын табамыз.
- Гараждың ауданын есептейміз.
- Моншаның ауданы гараж ауданынан қанша пайызға кіші екенін анықтайық.
Пайыздық салыстыру үшін аудандардың өлшем бірліктері бірдей болуы керек екенін ескереміз. Есептеудің қарапайымдылығы үшін торлардағы объектілердің аудандарын табамыз.
\(\displaystyle S_1\) мен \(\displaystyle S_2{\small}\) салыстыратындықтан, онда \(\displaystyle 100\%\) деп гараждың ауданы \(\displaystyle S_2=12{\small}\) аламыз.
Сонда \(\displaystyle 1\%\) \(\displaystyle \frac{12}{100}{\small }\) құрайды.
\(\displaystyle S_1=9{\small}\) қанша пайызды құрайтынын анықтайық
\(\displaystyle 9:\frac{12}{100}=\frac{9\cdot 100}{12}=75 \%{\small . }\)
Демек, моншаның ауданы гараж ауданының \(\displaystyle 75\%\) құрайды, сондықтан ол гараждың ауданынан
\(\displaystyle 100-75=25 \%{\small . }\)
Жауабы: \(\displaystyle 25\%\)