\(\displaystyle 55803\) саны \(\displaystyle 11\)-ге бөліне ме?
11-ге бөлінгіштік белгісі
Санның \(\displaystyle 11\)-ге бөлінетінін анықтау үшін келесі қажет:
1. Жұп позицияларда тұрған барлық цифрлардың қосындысын есептеу.
2. Тақ позицияларда тұрған барлық сандардың қосындысын есептеу.
3. Үлкен қосындыдан кіші қосындыны шегеру.
Сан шыққан айырмашылық \(\displaystyle 11\)-ге бөлінген кезде ғана \(\displaystyle 11\)-ге бөлінеді.
Бес таңбалы \(\displaystyle 56789\) саны берілген. Оның разрядтарын солдан оңға қарай санай отырып (\(\displaystyle \rightarrow\)), келесіні аламыз:
| Сан: | \(\displaystyle 5\) | \(\displaystyle 6\) | \(\displaystyle 7\) | \(\displaystyle 8\) | \(\displaystyle 9\) |
| Разряд: | 1 (Тақ саны) | 2 (Жұп саны) | 3 (Тақ саны) | 4 (Жұп саны) | 5 (Тақ саны) |
\(\displaystyle {\color{red}5}6{\color{red}7}8{\color{red}9}\) санының \(\displaystyle 5,\, 7\) және \(\displaystyle 9\)цифрлары тақ позицияларда тұр.
\(\displaystyle 5{\color{green}6}7{\color{green}8}9\)санының \(\displaystyle 6\)және \(\displaystyle 8\)цифрлары жұп позицияларда тұр.
\(\displaystyle {\color{red}5}{\color{green}5}{\color{red}8}{\color{green}0}{\color{red}3}\)саны берілген.
1. Жұп позицияларда тұрған цифрлар - ол \(\displaystyle {\color{green}5}\)және \(\displaystyle {\color{green}0}\), олардың қосындысы \(\displaystyle {\color{green}5}+{\color{green}0}={\color{green}5}\) тең.
2. Тақ позицияларда тұрған цифрлар-ол \(\displaystyle {\color{red}5}\), \(\displaystyle {\color{red}8}\) және \(\displaystyle {\color{red}3}\), олардың қосындысы\(\displaystyle {\color{red}5}+{\color{red}8}+{\color{red}3}={\color{red}{16}}\)тең.
3. Айырмасын табайық: \(\displaystyle {\color{red}{16}}-{\color{green}5}={\color{blue}{11}}\).
\(\displaystyle {\color{blue}{11}}\)саны \(\displaystyle 11\)-ге бөлінеді, демек, \(\displaystyle 55803\)\(\displaystyle 11\)-ге бөлінеді.
Жауабы: иә, \(\displaystyle 11\)-ге бөлінеді.