Үштік бөлшекті қарапайым қысқартылмайтын бөлшекке түрлендіріңіз:
| \(\displaystyle \frac{\phantom{123}66\phantom{123}}{\frac{88}{6}}=\) | |
Бөлшектегі негізгі белгіні (тең таңбасына қарама-қарсы тұрған ең ұзын) бөлу таңбасына алмастырайық:
\(\displaystyle \frac{\phantom{123}66\phantom{123}}{\frac{88}{6}}=66:\frac{88}{6}.\)
Біз \(\displaystyle 66\) санын \(\displaystyle \frac{88}{6}\) бөлшегіне бөлуге қол жеткіздік. Санды бөлшекке бөлу үшін келесі ережені қолданамыз.
Нақты санды бөлшекке бөлу үшін бұл санды кері бөлшекке көбейту керек. Яғни, бөлшекке бөлу үшін төмендегіні орындау қажет: 1) оны төңкеру (алымы мен бөлімінің орындарын ауыстыру); 2) алынған бөлшекке көбейту.Нақты санды бөлшекке бөлу
Сондықтан
\(\displaystyle 66:\frac{88}{6}=66\cdot \frac{6}{88}=\frac{66\cdot 6}{88}.\)
Енді бөлшекті қысқартайық. Ол үшін барлық сандарды жай сандардың көбейтіндісі түрінде ұсынамыз (6.03.11: "Жай көбейткіштерге жіктеу - 1", 6.03.12: "Жай көбейткіштерге жіктеу - 2" және 6.03.13: "Жай көбейткіштерге жіктеу - 3" тақырыпшаларын қараңыз).
\(\displaystyle 66=\color{blue}{2}\cdot \color{green}{3}\cdot \color{red}{11},\) \(\displaystyle 6= \color{blue}{2}\cdot \color{green}{3}\) және \(\displaystyle 88=\color{blue}{2}^3\cdot \color{red}{11}\) болғандықтан, онда, бөлшекке ауыстыра отырып, келесіні аламыз:
\(\displaystyle \frac{66\cdot 6}{88}=\frac{\color{blue}{2}\cdot \color{green}{3}\cdot \color{red}{11}\cdot \color{blue}{2}\cdot \color{green}{3}}{\color{blue}{2}^3\cdot \color{red}{11}}=\frac{3\cdot 3}{2}=\frac{9}{2}.\)
Осылайша,
\(\displaystyle \frac{\phantom{123}66\phantom{123}}{\frac{88}{6}}=\frac{9}{2}.\)
Жауабы: \(\displaystyle \frac{9}{2}.\)