Поверните устройство

Поверните устройство

Skip to main content

Теориясы: Толық квадратты айыру

Тапсырма

Оң және сол жақтағы квадрат теңдеуді сол жағында толық квадрат шығатындай етіп бірдей бөлшекпен толықтырыңыз:

\(\displaystyle x^2-2\cdot \frac{7}{2}x=-3\)

\(\displaystyle x^2-2\cdot \frac{7}{2}x\,+\)
\frac{49}{4}
\(\displaystyle =-3\,+\)
\frac{49}{4}

Алынған мәндес квадрат теңдеуді жазыңыз:

\(\displaystyle \big(x\)
\frac{7}{2}
\(\displaystyle \big)^2=\)
\frac{37}{4}
Шешім

Правило

Айырманың квадраты

Кез келген \(\displaystyle a,\, b\) үшін келесілер дұрыс

\(\displaystyle (a-b)^2=a^2-2ab+b^2\)

 \(\displaystyle x^2-2\cdot \frac{7}{2}x\) өрнегінде екі еселенген көбейтінді бөлініп алынған.

Толық квадрат формуласы мен өрнегімізді салыстырайық :

\(\displaystyle \begin{aligned} &\color{blue}{a}^2-\color{red}{2}\cdot \color{blue}{a} \cdot \color{green}{b}+\color{green}{b}^2\\&\color{blue}{x}^2- \color{red}{2}\cdot \color{blue}{x}\cdot \color{green}{\frac{7}{2}}\,+\,?\end{aligned}\)

 \(\displaystyle a=x, \, b=\frac{7}{2}{\small , }\) аламыз және айырманың квадратын алу үшін  \(\displaystyle \color{green}{b}^2=\left(\color{green}{\frac{7}{2}}\right)^2=\color{green}{\frac{49}{4}}{\small ,}\) төменгі өрнегіне қосу керек.

Онда төмендегі теңдікті

\(\displaystyle x^2-2\cdot \frac{7}{2}x=-3\)

екі жағынан да \(\displaystyle \color{green}{\frac{49}{4}}{\small }\) санымен толықтырайық:

\(\displaystyle x^2-2\cdot \frac{7}{2}x+\color{green}{\frac{49}{4}}=-3+\color{green}{\frac{49}{4}}{\small .}\)

Сол жақтағы өрнекті қысқартып, келесіні аламыз

\(\displaystyle \left(x-\frac{7}{2}\right)^2=\frac{37}{4}{\small .}\)


Жауабы: \(\displaystyle \left(x-\frac{7}{2}\right)^2=\frac{37}{4}{\small .}\)