\(\displaystyle 519\)саны \(\displaystyle 7\)-ге бөліне ме ?
7-ге бөлінгіштік белгісі
Санның \(\displaystyle 7\)-ге бөлінетінін анықтау үшін келесі қажет:
1. Бастапқы санды соңғы сансыз алу.
2. Бірінші қадамда алынған санға \(\displaystyle 5\)-ке көбейтілген бастапқы санның соңғы санын қосу.
Сан \(\displaystyle 7\)-ге тек екінші қадамда алынған қосынды \(\displaystyle 7\)-ге бөлінген кезде ғана бөлінеді
Үш таңбалы сандар үшін 7-ге бөлінгіштік белгісі
Үш таңбалы сан үшін \(\displaystyle 7\) -ге бөлінгіштік белгісін келесідей тұжырымдауға болады:
1. \(\displaystyle {\color{blue}X}{\color{red}Y}{\color{green}Z} \rightarrow {\color{blue}X}{\color{red}Y}\).
2. \(\displaystyle {\color{blue}X}{\color{red}Y}+5\cdot{\color{green}Z}\).
\(\displaystyle {\color{blue}X}{\color{red}Y}+5\cdot{\color{green}Z}\) саны \(\displaystyle 7\)-ге бөлінген кезде ғана\(\displaystyle {\color{blue}X}{\color{red}Y}{\color{green}Z}\) саны \(\displaystyle 7\)-ге бөлінеді
\(\displaystyle 519\)саны берілген. Жоғарыда сипатталған ережеге сәйкес есептеулер жүргізейік.
1. Бастапқы санның соңғы санын алып тастаймыз:
\(\displaystyle {\color{blue}5}{\color{red}1}{\color{green}9} \rightarrow {\color{blue}5}{\color{red}1}\).
2. Есептейміз:
\(\displaystyle {\color{blue}5}{\color{red}1}+5\cdot{\color{green}9} = 96\).
\(\displaystyle 96\)саны \(\displaystyle 7\)-ге бөлінген кезде ғана \(\displaystyle 519\)саны \(\displaystyle 7\)-ге бөлінеді .
\(\displaystyle 96\, (={\color{blue}X}{\color{red}Y})\) екі таңбалы санының \(\displaystyle 7\)-ге бөлінетінін тексереміз . Сонда\(\displaystyle {\color{blue}X=9}, {\color{red}Y=6}\).
1. Бастапқы санның соңғы санын алып тастаймыз:
\(\displaystyle {\color{blue}9}{\color{red}6} \rightarrow {\color{blue}9}\).
2. Есептейміз:
\(\displaystyle {\color{blue}9}+5 \cdot {\color{red}6} = 39\).
\(\displaystyle 39\)саны \(\displaystyle 7\)-ге бөлінген кезде ғана \(\displaystyle 96\)саны \(\displaystyle 7\)-ге бөлінеді.
\(\displaystyle 39\)\(\displaystyle 7\)-ге бөлінбейтіндіктен, \(\displaystyle 96\) -да \(\displaystyle 7\)-ге бөлінбейді.
\(\displaystyle 519\) \(\displaystyle 7\)-ге бөлінбейтіндіктен , \(\displaystyle 96\)да \(\displaystyle 7\)-ге бөлінбейді.
Жауабы: жоқ, \(\displaystyle 7\)-ге бөлінбейді.